Limburgse GLB-pilot gericht op laagdrempelige vergroening
Een brug slaan tussen agrarische productie, vergroening en natuurbeheer. Dat is het kerndoel van de GLB-pilot ‘Groen, productief en levend Limburg’. Op vijftig tot honderd bedrijven worden maatregelen genomen die ten goede komen aan biodiversiteit, bodemkwaliteit en klimaat en tegelijkertijd aan het inkomen van de ondernemers. De bedrijven gaan tevens fungeren als voorbeeldbedrijf voor boeren in de omgeving.
De pilot is een van zeven die onlangs zijn gestart in de aanloop naar het GLB 2021 – 2027. Deze Limburgse pilot wordt uitgevoerd door het collectief Natuurrijk Limburg in samenwerking met agrarisch adviesbureau Arvalis, dochterbedrijf van de Limburgse Land- en Tuinbouw Bond. Harm Kossen, werkzaam bij Natuurrijk Limburg, is projectleider.
Laagdrempelige maatregelen
De nadruk ligt op de uitvoering van laagdrempelige vergroeningsmaatregelen in de akkerbouw en rundveehouderij waarvan het effect al is bewezen. Kossen: “Bijvoorbeeld in het agrarisch natuurbeheer zijn afgelopen jaren al diverse groene maatregelen genomen die ook in de gangbare landbouw positief effect kunnen sorteren op biodiversiteit en bodemkwaliteit. Wij willen in onze GLB-pilot aan andere agrarische ondernemers in de praktijk laten zien wat de effecten zijn, ook voor hun inkomen.”
Arenstripper
Gebruik van de zogeheten arenstripper bij de oogst van graangewassen is een van de maatregelen die op een aantal bedrijven worden genomen en gedemonstreerd. Deze machine oogst alleen de graankorrels. Het gewas blijft op het land staan, waardoor de grond jaarrond bedekt is. De arenstripper kan ook zo worden afgesteld dat een deel van de graankorrels op het land achterblijven en dat is weer goed voor de akkervogels.
Teelt van luzerne
De teelt van luzerne is een andere maatregel die op een aantal bedrijven wordt uitgevoerd. Luzerne is een stikstofbindend eiwitgewas dat wordt verwerkt tot veevoer. Teelt van het diepwortelende gewas leidt tot een betere bodemkwaliteit, waardoor bijvoorbeeld regenwater langer wordt vastgehouden. Verbouw van luzerne past ook goed binnen het concept van kringlooplandbouw.
Kruidenrijk grasland
Omvormen van gangbaar grasland in kruidenrijk weiland is een maatregel waarmee rundveehouders ervaring gaan opdoen. Deze maatregel komt onder meer ten goede aan de insectenstand. Meer insecten heeft een positief effect op de vogelstand.
Op dit moment wordt een aantal bijeenkomsten in Limburg gehouden om boeren te mobiliseren die actief aan de pilot gaan deelnemen. Projectleider Kossen: “We richten ons op vijftig tot honderd deelnemers, vooral in de akkerbouw en rundveehouderij. Belangrijk is dat deze boeren ook bereid zijn om hun ervaringen te delen met collega’s uit hun omgeving. We willen in deze pilot laten zien dat vergroening ook een positief effect kan hebben op het inkomen. Juist dat werkt stimulerend.”
Erfbetreders
Deze Limburgse GLB-pilot richt zich nadrukkelijk ook op zogeheten erfbetreders, zegt Kossen. “Boeren worden omringd door tal van adviseurs, van accountant tot veevoerleverancier. We willen ook aan deze groep tonen wat vergroening kan opleveren. Juist erfbetreders kunnen boeren over de streep trekken om groene maatregelen te nemen. De inzet is om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen.”
Aanpassing regelgeving
De pilot moet duidelijk maken welke drempels boeren ervaren om meer natuurinclusief te werken. Kossen: “Die drempels zitten bijvoorbeeld in de huidige GLB-regels, maar soms ook in de Nederlandse mestwetgeving. Willen we toe naar een echte vergroening van de landbouw dan zal de regelgeving dat moeten stimuleren in plaats van afremmen.”
De pilot duurt twee jaar. De uitvoering van maatregelen en de communicatie daarover vindt vooral in 2020 plaats. Dit jaar ligt de nadruk op inventarisatie van mogelijke teelt- en beheermaatregelen, communicatie met erfbetreders en werving van deelnemers.
