Financiële prikkels nodig voor omslag naar natuurinclusieve landbouw

Financiële prikkels zijn nodig om boeren te stimuleren over te stappen op natuurinclusieve landbouw. Premies uit het GLB kunnen hiervoor bijvoorbeeld worden gebruikt. Dat blijkt uit een studie van het Planbureau voor de Leefomgeving en de Vrije Universiteit Amsterdam.

Volgens de onderzoekers investeren boeren vooral in natuurinclusieve landbouw als zij gemotiveerd zijn, bereid zijn risico’s te nemen en ervan overtuigd zijn dat een andere vorm van landbouw mogelijk is. Slimme financiële prikkels zijn nodig om tot opschaling van natuurinclusieve landbouw te komen.

Kabinetsbrief

Het onderzoek ‘Natuurinclusieve landbouw: wat beweegt boeren?’ komt voort uit de kabinetsbrief over natuurinclusieve landbouw (juli 2017). Doel was na te gaan wat de bereidheid van boeren om te investeren in natuurinclusieve landbouw verklaart, en hoe daar in het beleid op ingespeeld kan worden. Voor het onderzoek zijn 950 LTO-leden en 150 niet-leden geënquêteerd.

Enquête onder boeren

Uit de enquête blijkt dat meer dan de helft van de LTO-respondenten (58 procent) meerdere maatregelen heeft genomen voor een meer natuurinclusieve bedrijfsvoering, zoals extra weidegang, bloeiende akkerranden of gebruik van groenbemesters. Slechts een deel van deze respondenten (18 procent) heeft natuurinclusiviteit vergaand in de bedrijfsvoering doorgevoerd.

De boeren die op dit moment in de marge van hun bedrijf aan natuurinclusieve landbouw doen (40 procent van de respondenten), geven aan dat zij best meer maatregelen willen nemen, maar dat hier wel een vergoeding tegenover moet staan.

Aanbevelingen voor beleid

Voor opschaling van natuurinclusieve landbouw is een combinatie van financiële prikkels nodig, bijvoorbeeld een combinatie van vergoedingen uit het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB), rentekortingen en hogere prijzen. Boeren die al iets aan natuurinclusieve landbouw doen, zijn eerder bereid een stapje extra te doen. Zij beschikken al over de kennis en motivatie om deze middelen goed te benutten.

Reacties op onderzoek

Volgens LTO Nederland bevestigt het onderzoek dat een meerderheid van de boeren stappen zet, maar is ook duidelijk dat maatregelen economisch verantwoord moeten zijn. “Dat kunnen niet alleen subsidies zijn. Consumenten moeten bereid zijn hiervoor te betalen.”

Volgens BoerenNatuur laat het PBL-onderzoek zien dat veel boeren al aan de slag zijn met natuurinclusieve landbouw en dat een financiële beloning die beweging kan versnellen. “Die beloning komt er niet van zelf, die moeten we met elkaar organiseren.”

Rabobank zegt samen met ketenpartijen en overheid financiële prikkels te willen ontwikkelen om zo tot nieuwe verdienmodellen te komen.

GLB Nationaal Strategisch Plan is een samenwerking van: