Beloning landschapsonderhoud via GLB

Het nieuwe GLB biedt kansen om landschapselementen beter te beschermen. Dat kan zowel via pijler 1 als pijler 2. Allerlei beloningsvarianten zijn daarbij mogelijk. Wel is allereerst nodig om de elementen in het landschap goed te registeren.

Dat blijkt uit een studie van Ecorys. Deze is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van LNV.

In een brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Carola Schouten de uitkomsten van het onderzoek te verwerken in het Nationaal Strategisch Plan (GLB-NSP). Er zijn inmiddels stappen gezet om te komen tot een landelijke registratie van groene en blauwe landschapselementen zoals houtwallen en sloten.

Volgens de onderzoekers van Ecorys is er breed draagvlak in de samenleving om in het nieuwe GLB meer aandacht te geven aan behoud van het landschap. Actie is nodig omdat nog steeds waardevolle elementen verdwijnen. Die achteruitgang kan worden gestopt.

Hectarevergoeding

Een van de mogelijkheden is om onderhoud van landschapselementen onder de hectarevergoeding te brengen. Omdat het vaak om relatieve kleine oppervlaktes gaat, is de financiële prikkel die hiervan uitgaat gering. Met een top-up via een eco-regeling kan de prikkel wellicht wel voldoende zijn voor boeren om de elementen te beschermen. Dat is volgens Ecorys dan wel afhankelijk van de inpasbaarheid van die eco-regeling in de bedrijfsvoering van boeren. Behoud van landschapselementen kan ook worden geregeld via het agrarisch natuurbeheer in pijler 2, inclusief stimulering van de aanleg van nieuwe elementen.

In het onderzoeksrapport worden de voor- en nadelen van de verschillende beloningsopties op een rij gezet. Met een stapeling van de verschillende opties zou meer bereikt kunnen worden.

Registratie van landschapselementen

Basisvoorwaarde om tot een effectieve en controleerbare beloning te komen, is een afdoende registratie van alle landschapselementen. Minister Schouten schrijft aan de Tweede Kamer dat zo’n registratie minimaal €7 miljoen gaat kosten. Dat bedrag baseert zij op een raming van Ecorys. Hiervoor wordt eerst een haalbaarheidsstudie uitgevoerd. De opdracht hiervoor wordt rond deze tijd gegund.

In haar kamerbrief maakt de minister nog geen keus tussen de verschillende beloningsopties die Ecorys noemt. Zij is kritisch over een mogelijke stapeling van de verschillende opties. Dat zou de uitvoering complex maken. Zij schrijft: “Ik vind het belangrijk om naar een juiste balans te zoeken bij het combineren van beloningsopties. Dit zal in het kader van de uitwerking van het NSP gebeuren.”

De minister meldt dat de provincies al veel doen om landschapselementen te beschermen. Om die inzet te versterken, stelt het ministerie €17 miljoen beschikbaar. Hiervoor wordt een speciale investeringsregeling gemaakt.

GLB Nationaal Strategisch Plan is een samenwerking van: