Conferentie I’m In: GLB in vogelvlucht
Met het nieuwe GLB – op 1 januari 2023 ingaand – krijgt Nederland de kans om de verduurzaming in de landbouw op een eigen manier in te vullen, passend bij de nationale en regionale opgaven. Dat geldt bijvoorbeeld voor de eco-regelingen, die alle lidstaten wel verplicht aan boeren moeten aanbieden, maar de landen zelf mogen vormgeven. Dat bleek tijdens het webinar GLB in vogelvlucht met de panelleden Ad Tabak, programmamanager GLB-NSP, en Henk Offringa, onderhandelaar namens LNV in Brussel.
Ecologische voetafdruk
Het nieuwe GLB is niet revolutionair anders dan het huidige. Wel wordt budget uit de 1e pijler ingezet om de negatieve impact van de landbouw op biodiversiteit, klimaat en bodemkwaliteit te verminderen. “Dat is nodig omdat de ecologische voetafdruk van de huidige agrarische bedrijfsvoering in ons land te groot is”, zegt Offringa.
De eco-regelingen in de nieuwe GLB-systematiek moeten een transitie op gang brengen”, stelt Tabak. “Zo’n koerswijziging krijgen we alleen voor elkaar als zoveel mogelijk boeren intekenen op de eco-regelingen. We kiezen daarom voor een lage instap. We slaan een flater als we straks met regelingen komen waar niemand aan meedoet.”
Bij de invulling van het nieuwe GLB-stelsel wordt een balans gezocht tussen een redelijk boereninkomen en verbeteringen voor natuur en milieu. Een deel van de huidige hectarepremie gaat naar de eco-regelingen. Dat betekent dat boeren die hier niet aan meedoen een lagere GLB-premie ontvangen dan nu.
Menu van maatregelen
Tabak en Offringa benadrukken dat maatschappelijke organisaties en lagere overheden meedenken over de invulling van het nationaal strategisch GLB-plan. Bijvoorbeeld via de GLB-pilots en in de NSP-begeleidingsgroep. “Als het gaat om de eco-regelingen werken we aan een maatregelenmenu met bijbehorend puntensysteem”, zegt Tabak. “In de GLB-pilots experimenteren boeren met maatregelen zoals randenbeheer en inzaai van rustgewassen. Hun ervaringen tellen mee bij de precieze invulling van het nieuwe stelsel.”
Europese Commissie, Europees Parlement en Raad van Landbouwministers onderhandelen nog over het GLB. Offringa waarschuwt: “Polen en Hongarije liggen dwars rond de goedkeuring van de meerjarenbegroting van de EU. Dat kan tot vertragingen leiden.”