Overstap op biologische teelt is lastig
De aanwas van Nederlandse biologische boeren daalde voor het zesde jaar op rij. Dit blijkt uit gegevens van de onafhankelijke toezichthouder op de biologische keten Skal Biocontrole. Waar in 2016 nog 245 boeren hun boerderij geschikt maakten voor biologische producten, stapten in 2020 nog slechts 96 boeren over. Het is nog maar de vraag hoe die daling zich vertaalt naar de EU-ambitie (Farm-to-Fork) om in 2030 te komen tot 25% biologische landbouwareaal.
Gebrek aan perspectief
Volgens Michaël Wilde ontbreekt het de boeren aan perspectief, zowel vanuit de markt als de overheid. Wilde is directeur van Bionext, de ketenorganisatie voor biologische landbouw. Volgens hem blijft het aanbod van biologische producten in supermarkten ongeveer 3%. Door regelgeving mag een overstappende boer pas na twee jaar zijn teelt als biologisch vermarkten. In die periode zijn de extra kosten voor de biologische teelt niet of onvoldoende uit de markt halen. Ook vereist de overstap de nodige investeringen, vooral bij sectoren zoals de varkenshouderij die uitloopt vereist. Dit alles in een context waarin de toekomst van de landbouw onzeker is en boeren moeite hebben met het vinden van een opvolger.
Biologische landbouw en het GLB
De Europese Commissie publiceerde onlangs een lijst aanbevelingen aan Nederland voor het Nationaal Strategisch Plan. Eén van de aanbevelingen is om de ontwikkeling van biologische landbouw te ondersteunen. Maar hoe kan die ondersteuning vanuit het GLB het beste kan worden ingevuld? Doe je dat door de productie of juist de consumptie te stimuleren? Welke invloed heeft een vergrote productie op de inkomsten van biologische boeren als de vraag naar hun producten onverhoopt niet evenredig toeneemt? En is het GLB geschikt om de aandacht te richten op het veranderen van het gedrag van de consument?
Het GLB is geen oplossing voor alles en vooral gericht op de boer. Of er in het GLB-Nationaal Strategisch Plan veel aandacht voor biologische landbouw komt is nog onzeker. De voorstellen zoals die tijdens de conferentie in december zijn geschetst, lijken zich voorlopig meer te richten op interventies (met name in een eco-regeling als puntensysteem) die bereikbaar zijn voor de hele sector. Als puntensysteem en de biologische landbouw gelijke doelen kennen, is het streven om zoveel mogelijk afstemming te zoeken. Wat de eco-regeling bereikbaarder maakt voor biologische bedrijven. Daarnaast kan het GLB betekenisvol zijn voor biologische landbouw door de ruimte voor pilots en kennisoverdracht op het vlak van innovatieve ketensamenwerking van boer tot consument.
