Melkveehouder aan de slag met 13 groene GLB-maatregelen
Bijna veertig melkveehouders doen mee met de GLB-pilot Vergroening van waterrijke veengebieden. Een van hen is Frank de Wit uit Oosthuizen (NH). Hij voert 13 maatregelen uit die ten goed komen aan de bodem.
De pilot is een van zeven die in maart zijn gestart in de aanloop naar het GLB 2021 – 2027. Aanvrager is Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Water, Land & Dijken. De vereniging werkt in de pilot samen met twee andere gebiedscoöperaties in de regio.
Drie modules
De deelnemers nemen een aantal bodem-, water- of klimaatmaatregelen. Hiervoor is een speciale app ontwikkeld. Boeren maken in de app een keuze uit 15 tot 20 maatregelen. Deze zijn gegroepeerd in drie modules: water, bodem en klimaat.
Deelnemers kiezen een module en bepalen vervolgens een aantal maatregelen. Vaak kan ook nog worden gekozen voor de zwaarte van een maatregel, bijvoorbeeld verlaging van de kunstmestgift met 50, 75 of 100 kilo stikstof per hectare. Al die keuzes leveren een totaal aantal punten op. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van dit puntenaantal. De vergoeding varieert grofweg van €25 tot €75 per hectare.
Module bodem
Melkveehouder Frank de Wit heeft een melkveebedrijf met 110 koeien op 70 hectare. Zijn grond ligt in de polder Zeevang en deels in de Beemster. De Wit koos voor de module bodem. “De bodem is namelijk de basis van de landbouw. Die moet goed in orde zijn. Bovendien zag ik in deze module maatregelen die ik zinvol én uitdagend vind.”
Beperkt grasland vernieuwen
De module bodem kent totaal 16 maatregelen, De Wit heeft er 13 gekozen. Een daarvan is ‘beperkt vernieuwen van grasland’ met een maximum van 5% op veen en 8% op klei per jaar. Een zinvolle maatregel voor bodem en klimaat, zegt hij, maar tegelijkertijd ook tamelijk ingewikkeld om in de praktijk te realiseren. “Ik verhuur grond aan bollentelers. Bovendien produceer ik mais, roulerend over mijn bedrijf. Een droge zomer zoals in 2018 vraagt op sommige plekken ook om herstel van de graszode. Ik vraag me af of ik onder dat maximale percentage blijf. Maar daarvoor is het natuurlijk ook een pilot.”
Minder kunstmest
Beperking van kunstmestgift is een van de andere maatregelen. De Wit koos hierbij voor een verlaging van N-gift met 50 kilo ten opzichte van de wettelijke gebruiksnorm. De lagere kunstmestgift kan invloed hebben op de ruwvoerproductie. “De uitdaging is nu om met minder stikstof de ruwvoerproductie toch op peil te houden. Met andere deelnemers bespreken we onze ervaringen hiermee in een studiegroep om zo van elkaars ervaringen te leren.”
Mestvrije zone
De melkveehouder houdt ook een mestvrije zone rond zijn percelen aan van 1 meter, gemeten vanaf de RVO-perceelsgrens. Vermindering van de uitspoeling van meststoffen naar het grond- en oppervlaktewater is het doel hiervan. Deze mestvrije zone wordt niet gemaaid, waardoor een kruidenrijke rand ontstaat langs de sloten. De Wit spreekt over een zinvolle milieumaatregel die bovendien een positief effect heeft op het landschap en biodiversiteit.
Mooier landschap
Net als de andere maatregelen levert het aanhouden van de mestvrije zone punten op en dus een vergoeding. De Wit zet hierbij een kanttekening. “Die vergoeding is terecht, want de maatregel leidt tot een mooier landschap en, voor mij, tot een lagere ruwvoerproductie. Maar zo’n premie is niet echt stimulerend voor boeren. Extra bemestingsruimte, bijvoorbeeld via een hogere derogatie, prikkelt boeren meer om mestvrije zones aan te houden. Dan doet elke boer mee. Bij de evaluatie van de GLB-pilots moeten we daar wel over doorpraten.”
Vergoeding
Voor de uitvoering van de 13 maatregelen ontvangt De Wit ongeveer €50 per hectare. Voor zijn hele bedrijf levert hem dat zo’n €3.500 op als hij alle maatregelen daadwerkelijk uitvoert. Hij spreekt over een acceptabel bedrag, zeker omdat een aantal maatregelen geen kosten met zich meebrengen of al gangbaar zijn op zijn bedrijf. “Ik doe overigens niet mee met de pilot vanwege de vergoeding. Belangrijker is om ervaring op te doen met bodemmaatregelen en hierover met collega’s ervaringen te delen. Het allerbelangrijkste is dat er straks voor alle boeren in Nederland een pakket groene GLB-maatregelen komt dat zinvol is voor bodem, water en klimaat, inpasbaar is in de bedrijfsvoering en stimulerend is voor agrarische ondernemers.”
